– Επιστημονικό συμπόσιο στη μνήμη του Αρχιερέα που αποκρίθηκε τρία ιστορικά “ΟΧΙ” στους Γερμανούς κατακτητές.
Ιδιαιτέρως τυχεροί στάθηκαν όσοι παρακολούθησαν τη διημερίδα που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής στη μνήμη του Αρχιεπισκόπου Αθηνών από Τραπεζούντος Χρύσανθου Φιλιππίδη του Κομοτηναίου.
Διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί φώτισαν την προσωπικότητα του χαρισματικού Αρχιερέα, του οποίου ο βίος και το έργο δεν έχουν αναδειχθεί αρκούντως στην Ελλάδα, μολονότι διαδραμάτισε υψίστης σπουδαιότητας ρόλο για τον Ελληνισμό, ενώ λαμπρά είναι και τα τρία «ΟΧΙ» που αποκρίθηκε στους Γερμανούς κατακτητές.
Τα τρία «ΟΧΙ» του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου στους Γερμανούς
Ο Χρύσανθος Φιλιππίδης γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1881 και σε ηλικία 32 ετών εξελέγη Μητροπολίτης Τραπεζούντος του Πόντου. Μετά τη σφαγή του Ποντιακού Ελληνισμού από τους Τούρκους ήλθε στην Αθήνα και ορίσθηκε εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Με σπουδές στη Χάλκη και σε ξένα πανεπιστήμια, εκλέγεται το 1938 Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Τον αγώνα των Ελλήνων στρατιωτών στα βουνά της Βορείου Ηπείρου στήριξε και ο ίδιος και η Εκκλησία της Ελλάδος με κάθε τρόπο, ηθικό και υλικό.
Στις 27 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εισήλθαν στην Αθήνα ως κατακτητές. Ο Χρύσανθος εκλήθη να μετάσχει της επιτροπής η οποία θα παρέδιδε επισήμως την πόλη στον Γερμανό Διοικητή. Ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε και απήντησε: «Οι Έλληνες Ιεράρχες δεν παραδίδουν τας πόλεις εις τον εχθρόν, αλλά καθήκον των είναι να εργασθούν δια την απελευθέρωσιν αυτών». Ήταν το πρώτο ΟΧΙ του Χρυσάνθου.
Ο Δήμος Αθηναίων τον ειδοποίησε ότι θα τελεσθεί Δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό κα τον καλούσαν να προσέλθει. Ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε και πάλι λέγοντας: «Δοξολογία δεν έχει θέσιν επί τη υποδουλώσει της Πατρίδος μας. Η ώρα της Δοξολογίας θα είναι άλλη». Ήταν το δεύτερο ΟΧΙ του Χρυσάνθου.
Υπήρξε στη συνέχεια άλλη απαίτηση: Να ορκίσει τη γερμανοπρόβλητη κυβέρνηση Τσολάκογλου. Και ο Αρχιεπίσκοπος απήντησε: «Δεν μπορώ να ορκίσω κυβέρνησιν προβληθείσαν υπό του εχθρού. Ημείς γνωρίζομεν ότι τας Κυβερνήσεις ορίζει ο Λαός και ο Βασιλεύς. Εδώ τώρα ούτε ο Λαός εψήφισεν την Κυβέρνησιν ούτε ο Βασιλεύς την ώρισεν». Ήταν το τρίτο ΟΧΙ του Χρυσάνθου.
Αντικαταστάθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό, ο οποίος διεφύλαξε τα εθνικά συμφέροντα κατά την Κατοχή. Ο Χρύσανθος εκοιμήθη στις 28.9.1949. Το 1991 τα οστά του μεταφέρθηκαν από το Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών στη Μονή Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο.
Τα ΟΧΙ του εμψύχωσαν την αγωνιστικότητα των Ελλήνων.
Τις εργασίες του τρόπον τινά επιστημονικού μνημοσύνου, εκκίνησε με την τέλεση Αγιασμού ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου, κ.κ. Παντελεήμων.
Για ηθικό προσωπικό χρέος, έκανε λόγο ο Σεβασμιώτατος Κομοτηνής και Μαρωνείας κ.κ. Παντελεήμων μιλώντας για την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της εκδήλωσης, με την οποία εξάλλου εγκαινιάστηκε ένας κύκλος επιστημονικών συμποσίων που θα πραγματοποιήσει η Ι.Μ.Μ.Κ., με θέματα που θα αναφέρονται στην εκκλησιαστική και στην τοπική ιστορία, που θα πραγματεύονται θεολογικά ζητήματα και θα θίγουν σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ.κ. Παύλος, εξαίροντας την εκδήλωση, μετέφερε το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σιδηροκάστρου, κ.κ. Μακάριος, καταθέτοντας τα συγχαρητήριά του για τη διοργάνωση, μετέφερε το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.
Το παρών έδωσε τιμώντας την εκδήλωση, και ο Δήμαρχος Κομοτηνής κ. Γιώργος Πετρίδης.
«Κορυφαία προσωπικότητα του Ποντιακού Ελληνισμού», χαρακτήρισε τον Χρύσανθο, ο Καθηγητής Ιστορίας Νέου Ελληνισμού στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, κ. Κωνσταντίνος Φωτιάδης.
Για πτυχές της ζωής και της δράσης του Χρύσανθου που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές στο ευρύ κοινό, όπως η συμμετοχή του στην «Οργάνωση Κωνσταντινουπόλεως» που είχαν ιδρύσει ο Αθανάσιος Σουλιώτης (Νικολαΐδης) και ο Ίωνας Δραγούμης με κεντρική ιδεολογική στόχευση της δημιουργία μιας μεγάλης «Ανατολικής Ομοσπονδίας», μίλησε ο Καθηγητής Ιστορίας του ΔΠΘ κ. Κωνσταντίνος Χατζόπουλος.
ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ