[VID] Πλύσιμο χεριών: Πώς γίνεται σωστά; Τι κακό κάνει το υπερβολικό πλύσιμο;

Το πλύσιμο των χεριών πρέπει να είναι τρόπος ζωής για όλους, αφού με τα χέρια μεταδίδονται όλων των ειδών οι μολύνσεις.

30 Οκτωβρίου, 2022

Ευκαιρία να προβληθεί η σημασία του πλυσίματος των χεριών με σαπούνι για την πρόληψη κοινών, αλλά δυνητικά θανατηφόρων ασθενειών, όπως η διάρροια, απετέλεσε και η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Πλυσίματος των Χεριών (15/10), ειδικά εν όψει και των συνθηκών της Covid-19.

Δύο έρευνες που διενεργήθηκαν (το 1965 και το 1988), χρησιμοποιώντας την ίδια μέθοδο, κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα. Οι ερευνητές μόλυναν ένα σαπούνι με διάφορα βακτήρια και κάποιοι εθελοντές κλήθηκαν να πλύνουν με αυτό τα χέρια τους. Και στις δύο περιπτώσεις, δεν εντοπίστηκαν μικρόβια στα χέρια των εθελοντών. Μια εξήγηση είναι ότι τα μικρόβια παρασύρονται από το νερό όταν ξεπλένουμε τα χέρια μας. Με άλλα λόγια, όταν καθαρίζουμε τα χέρια μας, καθαρίζουμε συγχρόνως και το σαπούνι. Ακόμη και το νερό, που δεν είναι πολύ καθαρό, φαίνεται ότι καθαρίζει τα χέρια. Από πρόσφατες έρευνες στις αναπτυσσόμενες χώρες διαπιστώθηκε ότι το πλύσιμο με σαπούνι και νερό βοηθάει στη μείωση της μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών ακόμη κι αν το νερό έχει μικρόβια.

Πότε είναι σημαντικό να πλένει κάποιος τα χέρια του;

Κάθε – μα κάθε – φορά που χρησιμοποιούμε την τουαλέτα.
Πριν αρχίσουμε να μαγειρεύουμε ή να προετοιμάζουμε το φαγητό. Το πλύσιμο των χεριών κατά την προετοιμασία των τροφίμων είναι ιδιαίτερα σημαντικό, κυρίως όταν δουλεύουμε με ωμό κρέας, πουλερικά ή αυγά.
Εάν φροντίζουμε κάποιον άρρωστο.
Αν πρόκειται να αλλάξουμε πάνα (τα πλένουμε και πριν και μετά).
Κάθε φορά που είμαστε άρρωστοι, πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας αν φτερνιστούμε ή βήξουμε.
Κάθε φορά που βγάζουμε έξω τα σκουπίδια του σπιτιού.
Μετά το τάισμα των κατοικίδιων, όταν τους δίνουμε λιχουδιές με τα χέρια, και βέβαια αφού καθαρίσουμε τις ακαθαρσίες τους απόβλητά τους.

Ακόμη, δεν θα πρέπει ντρεπόμαστε να ρωτάμε τους οικείους μας αν έχουν πλύνει τα χέρια τους. Το αντίθετο. Θα πρέπει να τους το υπενθυμίζουμε συχνά για την περίπτωση που οι ίδιοι το έχουν ξεχάσει.

Θα πρέπει να σαπουνίζουμε καλά όλα τα σημεία των χεριών και να μην ξεχνάμε τα νύχια, γιατί εκεί κρύβονται αρκετά μικρόβια.

Κάθε φορά που πλένουμε τα χέρια μας τρίβουμε τα δάκτυλα και τις παλάμες με παράλληλες κινήσεις, και όχι για λιγότερο από ένα λεπτό.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το σαπούνισμα των χεριών μπορεί να μειώσει τα επίπεδα όλων των ειδών των μικροβίων.

Μπορεί επίσης να μας απαλλάξει από φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα και κάθε είδους ρύπους.

Τι γίνεται με τον κορωνοϊό;

Ο κορωνοϊός Covid-19 είναι ένας από τους ιούς που καταπολεμώνται με το καλό σαπούνισμα των χεριών. Και αυτό διότι περιβάλλεται από έναν λιποπρωτεϊνικό «φάκελο» (λέγεται έλυτρο) που διαλύεται από το σαπούνι. Έτσι, ο κορωνοϊός πεθαίνει. Θα πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας:
• Πριν και μετά την τουαλέτα.
• Πριν και μετά το φαγητό.
• Μετά από χειραψίες και χρήση δημόσιων χώρων.
• Όταν γυρίζουμε στο σπίτι.
• Όταν αγγίζουμε περιοχές του σώματός μας, όπως μαλλιά, μύτη, αφτιά, κ.λπ.
• Όταν αγγίζουμε ένα κατοικίδιο ζώο.
• Όταν αλλάζουμε πάνα σε μωρό.
• Όταν αγγίζουμε τον σκουπιδοτενεκέ.
• Πριν και μετά το μαγείρεμα. Μετά το καθάρισμα της σανίδας κοπής κρεάτων ή των σκευών της κουζίνας, τα οποία έχουν έρθει σε επαφή με ακατέργαστες τροφές.

Πρέπει να πλένει κάποιος τα χέρια του πάρα πολύ;

Μη φτάσουμε όμως και στα άκρα, γιατί το υπερβολικό πλύσιμο μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Το σαπούνι μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα, ερεθισμό στο δέρμα, αλλά και να καταστρέψει τα “φυσιολογικά” μικρόβια. Δεν είναι απαραίτητο να φτάσει κάποιος στην υπερβολή. Αν όμως δουλεύει σε κάποια δουλειά που έρχεται σε επαφή με πολύ κόσμο, όπως σε έναν οίκο ευγηρίας για παράδειγμα, που εκ των πραγμάτων θα πρέπει να πλένει πολύ συχνά τα χέρια του, θα πρέπει να προσέξει κάτι άλλο: To υπερβολικό πλύσιμο μπορεί να στεγνώσει το δέρμα και να του δημιουργήσει ρωγμές. Και μια ρωγμή στο δέρμα είναι κάτι σαν ένας αυτοκινητόδρομος για το μικρόβιο, καθώς τού δίνει άμεση και ευρεία πρόσβαση στο σώμα. Για να μη συμβεί αυτό οι άνθρωποι που είναι υποχρεωμένοι να πλένουν πολύ συχνά τα χέρια τους, θα πρέπει να χρησιμοποιούν ενυδατικό σαπούνι και να απλώνουν μια ενυδατική λοσιόν επανειλημμένα στα χέρια τους κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ένα απλό ξέβγαλμα των χεριών δεν είναι αποτελεσματικό;

Ένα γρήγορο ξέβγαλμα δεν πρόκειται να καθαρίσει τα χέρια μας. Μόνο το πλύσιμο με σαπούνι θα τα καθαρίσει.

Έχει σημασία η θερμοκρασία του νερού;

Δεν έχει σημασία η θερμοκρασία του νερού, αλλά αν είναι πάρα πολύ καυτό θα μας αποτρέψει από τα ξαναπλύνουμε για πολύ καιρό… Το πιο σημαντικό είναι να χρησιμοποιούμε το σαπούνι όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα γίνεται, καθώς τα πλένουμε. Ιδανικά το νερό θα πρέπει να είναι χλιαρό προς ζεστό.

Το βρόμικο σαπούνι, όπως και το βρόμικο νερό, δεν κάνει λιγότερο αποτελεσματικό το πλύσιμο των χεριών. Ακόμη κι αν αυξάνει τον αριθμό των βακτηρίων στα χέρια μας, έχει αποδειχθεί ότι το πλύσιμο με σαπούνι και νερό περιορίζει την εξάπλωση των ασθενειών.

Προσοχή:

Eίναι καλύτερα να αφήσουμε τα χέρια μας άπλυτα από το να τα αφήσουμε βρεγμένα. Το πλύσιμο των χεριών μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των μικροοργανισμών στα χέρια μας εξαιτίας των μολυσμένων επιφανειών στον νεροχύτη και των μικροβίων που μεταφέρονται από το πιτσίλισμα του νερού. Επομένως, το σκούπισμα των χεριών μετά το ξέπλυμα, είναι το επόμενο απαραίτητο βήμα.
Kλείνουμε το καπάκι της λεκάνης πριν τραβήξουμε το καζανάκι. Μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης έδειξε πως όταν τραβάμε το καζανάκι της τουαλέτας, σταγονίδια νερού μπορεί να πεταχτούν ακόμα και έξι μέτρα μακριά.
Ο αριθμός των βακτηρίων που εντοπίζεται στο εσωτερικό μιας τσάντας, είναι τριπλάσιος από εκείνον που εντοπίζεται στο κάθισμα της τουαλέτας. Οι τσάντες που χρησιμοποιούνται σε καθημερινή βάση μπορεί να έχουν δεκαπλάσιο αριθμό βακτηρίων στο εσωτερικό τους. Το πιο βρώμικο σημείο τους είναι οι λαβές και το κραγιόν.
Πλένουμε πάντα τα χέρια μας όταν πιάνουμε χαρτονομίσματα. Τα χαρτονομίσματα επίσης έχουν πολλά βακτήρια καθώς αλλάζουν χέρια πολλές φορές.
Τα παιδιά βάζουν τα χέρια στη μύτη, δαγκώνουν τα νύχια τους, σκουπίζουν τη μύτη τους με τα χέρια, και, το χειρότερο, δεν πλένουν τα χέρια τους όσο συχνά θα έπρεπε. Όλα αυτά αποτελούν εστίες για να εισχωρούν τα μικρόβια στον οργανισμό και να προκαλούν μικρές ή μεγαλύτερες ασθένειες στα παιδιά. Οι γονείς πρέπει να θυμίζουν συνεχώς στα παιδιά να πλένουν τακτικά τα χέρια τους, καθώς είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουν τις ιώσεις, αλλά και να τους δείχνουν πώς να τα πλένουν σωστά, τρίβοντάς τα για αρκετή ώρα με ζεστό νερό και σαπούνι, ανάμεσα στα δάχτυλα και μέσα στα νύχια. Τα απολυμαντικά μαντηλάκια που περιέχουν τουλάχιστον 60% οινόπνευμα αποτελούν μία καλή εναλλακτική, αλλά μπορεί να είναι τοξικά αν τα παιδιά βάζουν μετά τα χέρια στο στόμα.