Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (Τίτ. γ´ 8-15)
Ἀποστολικές προτροπές
Τέκνον Τίτε, πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. Ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιΐστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. Αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. Μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. Ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν. Ἀμήν.
Μετάφραση τῆς Ἀποστολικῆς περικοπῆς
Παιδί μου Τίτε, αὐτά τά λόγια εἶναι ἀξιόπιστα καί θέλω νά τά τονίζεις κατηγορηματικά, ὥστε ὅσοι ἔχουν πιστέψει στόν Θεό νά φροντίζουν νά πρωτοστατοῦν σέ καλά ἔργα. Αὐτά εἶναι τά καλά καί ὠφέλιμα στούς ἀνθρώπους. Νά ἀποφεύγεις τίς ἀνόητες συζητήσεις καί τά σχετικά μέ γενεαλογικούς καταλόγους καί τίς φιλονικίες καί τίς διαμάχες γύρω ἀπό θέματα τοῦ ἰουδαϊκοῦ νόμου, γιατί εἶναι ἀνωφελεῖς καί μάταιες. Ἄνθρωπο αἱρετικό νά τόν ἐγκαταλείπεις μετά ἀπό μία ἤ δεύτερη νουθεσία, γιατί νά ξέρεις ὅτι αὐτός ἔχει διαστραφεῖ καί ἁμαρτάνει καί καταδικάζει ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του. Ὅταν σοῦ στείλω τόν Ἀρτεμᾶ ἤ τόν Τυχικό, σπεῦσε νά
ἔλθεις κοντά μου στή Νικόπολη. Γιατί ἐκεῖ ἀποφάσισα νά ξεχειμωνιάσω. Τόν Ζηνᾶ τόν νομικό καί τόν Ἀπολλώ νά τούς στείλεις καλά προετοιμασμένους (καί χειροτονημένους), γιά νά μήν τούς λείπει τίποτε. Ἄς μαθαίνουν καί οἱ δικοί μας νά πρωτοστατοῦν σέ καλά ἔργα, γιά τίς ἀπαραίτητες ἀνάγκες τους, γιά νά μήν εἶναι χωρίς πνευματικούς καρπούς. Σέ χαιρετοῦν ὅλοι ὅσοι εἶναι μαζί μου. Χαιρέτησε ἐκείνους πού μᾶς ἀγαποῦν χάρη στήν πίστη μας. Ἡ χάρη νά εἶναι μέ ὅλους σας. Ἀμήν.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ
Στήν διάρκεια τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους τρεῖς φορές ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία τήν μνήμη τῶν θεοφόρων Πατέρων που συμμετεῖχαν σέ Οἰκουμενικές Συνόδους. Τήν ἑβδόμη Κυριακή μετά τό Πάσχα, μία Κυριακή μέσα στόν μῆνα Ὀκτώβριο, καί κατά τήν σημερινή Κυριακή, ὅπου τιμοῦμε ἰδιαιτέρως τούς Πατέρες οἱ ὁποῖοι συνεκρότησαν στήν Χαλκηδόνα (παραθαλάσσια πόλη τῆς Βιθυνίας στήν Μικρά Ἀσία), τό ἔτος 451, τήν Δ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο ἐναντίον τῶν μονοφυσιτῶν.
Ἡ ἐν λόγῳ Σύνοδος διατύπωσε τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ἐμπειρία γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Σύμφωνα μέ αὐτήν, ὁ Χριστός εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος Ἄνθρωπος.
Ἔχει δύο φύσεις, τήν Θεία καί τήν Ανθρώπινη, οἱ ὁποῖες ἑνώθηκαν ἀτρέπτως καί ἀσυγχύτως, στό πρόσωπο, τήν ὑπόστασή Του. Ὡσαύτως, ἔχει δύο θελήσεις καί δύο ἐνέργειες πού ὑποτάσσονται οἰκειοθελῶς στήν Θεία θέληση καί ἐνέργεια.
Ἡ ποιμαντική ἀντιμετώπιση τῶν αἱρέσεων
Γιά νά ἐννοήσουμε τήν οὐσία τῆς αἱρέσεως ὑπενθυμίζουμε ὅτι γιά τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα ἀλήθεια καί ζωή εἶναι ἀχώριστες πραγματικότητες· ἡ μία προϋποθέτει τήν ἄλλη. Ἀλήθεια καί ζωή πρώτιστα εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὅπως ὁ ἴδιος μᾶς εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (Ἰωάν. 14,6).
Αἵρεση σημαίνει νά πάρεις ἕνα μέρος τῆς ἀληθείας καί νά τό βάλεις στήν θέση τοῦ ὅλου.
Ὅμως αὐτή ἡ ἐνέργεια συνιστᾶ διαστροφή καί ἀλλοίωση τῆς ἀληθείας καί ἀπώλεια τῆς ζωῆς.
Ὁ λόγος τῆς Ἐκκλησίας περί τοῦ Χριστοῦ συνδέεται ἄρρηκτα μέ τόν λόγο περί τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπί παραδείγματι, ἄν ὁ Χριστός εἶναι μόνο τέλειος Θεός καί δέν προσέλαβε πραγματικά τήν ἀνθρώπινη φύση, τότε ὁ ἄνθρωπος δέν σώζεται· καθ΄ότι τό «ἀπρόσληπτον» μένει «ἀθεράπευτον», ὅπως ἐπισημαίνει ὁ Άγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ἄν ὁ Χριστός εἶναι μόνο ἄνθρωπος, ὅσο τέλειος καί ἰδανικός κι ἄν εἶναι, δέν μπορεῖ νά σώσει τόν ἄνθρωπο, γιατί αὐτό εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ.
Στό πρόσωπο τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί ἀληθινοῦ Ἀνθρώπου, Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔχουμε τήν ἀληθινή ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, τοῦ κτιστοῦ μέ τό ἄκτιστο.
Οἱ μονοφυσίτες, ἤ ἀντιχαλκηδόνιοι, δέχονταν ὅτι ὁ Χριστός δέν ἔχει στήν πραγματικότητα δύο φύσεις. Ὡς τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος ἔχει μόνο τήν Θεία φύση, ἡ ὁποία ἔχει ἀπορροφήσει τήν ἀνθρώπινη. Ἑπομένως, ἐδῶ διαπιστώνεται ἡ ἀπόσυρση τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἀπό τήν ζωή τοῦ Θεοῦ, και τίθεται ἐν ἀμφιβόλῳ ἡ ὀρθόδοξη πίστη ὅτι προορισμός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ ἕνωσή του μέ τόν Θεό καί ἡ μετοχή του στήν Θεία ζωή διά τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τῆς πραγματικῆς προσλήψεως καί θεώσεως τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως.
Ἡ στάση μας ἀπέναντι στούς αἱρετικούς
Ὁ Απόστολος Παῦλος στό παρόν ἀποστολικό ἀνάγνωσμα διδάσκει τόν μαθητή του Τίτο, ὅπως καί κάθε ἐκκλησιαστικό ποιμένα, ὅτι ὀφείλει νά νουθετήσει τόν αἱρετικό ἄνθρωπο μία καί δύο φορές. Ἐδῶ δέν πρόκειται περί ἁπλῆς προτροπῆς ἀλλά περί μιᾶς εὐρύτερης διδακτικῆς προσπάθειας πού θά ἀποβλέπει στό νά συνειδητοποιήσει ὁ αἱρετικός τήν πλάνη του, νά μετανοήσει, καί νά ἀποδεχθεῖ τήν ὀρθή πίστη.
Δυστυχῶς αἱρετικοί ὑπάρχουν σέ κάθε ἐποχή καί ἰδιαιτέρως στούς καιρούς μας. Καί τοῦτο, διότι ἡ πολιτιστική καί πνευματική ἀφασία τοῦ κόσμου, ὁδηγεῖ τόν ὑποταγμένο στήν ἄγνοια, τήν ἐγωκεντρικότητα καί τήν παράλογη αὐτοπεποίθηση, ἄνθρωπο, στήν ὄχι σπάνια, ὑποδούλωση σέ καταστρεπτικές παραθρησκεῖες καί σέ διάφορες δαιμονικές δυνάμεις.
Ὅμως ὁ πιστός ἄνθρωπος τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά παραμένει ἄγρυπνος μπροστά στήν ὀργανωμένη προπαγάνδα προσηλυτισμοῦ ἐκ μέρους τῶν αἱρετικῶν, νά μελετᾶ ὀρθόδοξα βιβλία καί νά συμβουλεύεται τόν Ἐπίσκοπο καί τούς πνευματικούς πατέρες τῆς ἐνορίας του.
Ἐπίσης, ὀφείλει νά ἔχει πάντοτε κατά νοῦν ὅτι ὁ ἀληθινός Χριστιανός ἀγαπᾶ τούς πάντες, χωρίς ὅρους καί ὅρια, ἀκόμη καί τόν μεγαλύτερο ἁμαρτωλό καί αἱρετικό.
Οἱ πιστοί μισοῦμε, ἀποστρεφόμαστε, ἀπορρίπτουμε τήν ἁμαρτία καί τήν αἵρεση, τήν ὁποία δέν πρέπει νά ταυτίζουμε μέ τό πρόσωπο τοῦ αἱρετικοῦ.
Ἡ αἵρεση εἶναι ἐπινόημα τοῦ διαβόλου. Ο αἱρετικός δέν παύει νά εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ.
Γι’ αὐτό ἄς μήν παύσουμε προσευχόμενοι· «τούς πεπλανημένους ἐπανάγαγε καί σύναψον τῇ ἁγίᾳ σου καθολικῇ καί ἀποστολικῇ Ἐκκλησίᾳ» (Λειτουργία Μεγάλου Βασιλείου).
Πηγή: apostoliki-diakonia.gr | ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ
«ΤΑ ΚΑΛΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ»
του Σεβασμιωτάτου ΜΝητροπολίτη Μαρωνείας & Κομοπτηνής, κ.κ. Παντελεήμονος
Μέ φῶς τοῦ κόσμου, μέ πόλη κτισμένη ἐπάνω σέ βουνό πού φαίνεται ἀπό παντοῦ, καί μέ λυχνάρι πού καίει ἐπάνω στόν λυχνοστάτη, παρομοιάζει ὁ Χριστός τούς μαθητές του στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Κι ἡ ἐκλογή τοῦ ἀναγνώσματος αὐτοῦ ἀπό τήν «Ἐπί τοῦ ὅρους ὁμιλία», προσδιορίζεται ἀπό τό γεγονός ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ σήμερα τή μνήμη τῶν Αγίων 630 Πατέρων τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἡ ὁποία συνῆλθε τό 451 στήν Χαλκηδόνα γιά νά διατυπώσει τό Χριστολογικό δόγμα ἐξ ἀφορμῆς τῶν αἱρέσεων καί νά διατρανώσει τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Χριστός εἶναι τέλειος Θεός, ἀλλά καί τέλειος ἄνθρωπος. Ὅλες οἱ παραπάνω παρομοιώσεις ἀναδεικνύουν τόν Χριστιανό σάν φωτεινό καθοδηγητή τῶν ἀνθρώπων πού δείχνει τόν δρόμο πρός τό πραγματικό φῶς, πρός τόν Πατέρα τῶν φώτων. Σάν φῶς ὁ Χριστιανός, ἔχει, σύμφωνα μέ τήν εὐαγγελική περικοπή, τά ἀκόλουθα χαρακτηριστικά:
- Εἶναι «τέκνον τοῦ φωτός» καί «υἱός τῆς ἡμέρας». Η ζωή του εὑρίσκεται μέσα στό φῶς τῆς Αποκαλύψεως καί δέν ἔχει σχέση μέ τό σκοτάδι τοῦ μίσους, τῆς καταστροφῆς καί τῆς ἁμαρτίας. Τό φῶς ἐλέγχει τίς πράξεις τῶν ἀνθρώπων καί ξεσκεπάζει ὅ,τι αὐτοί θέλουν νά κρατήσουν κρυφό ἀπό τά μάτια τῶν ἄλλων. Ἔτσι, δέν χωροῦν συμβιβασμοί, ὑποκρισίες, ὑστεροβουλίες καί ἀπάτες σ’ αὐτούς πού ξέρουν ὅτι τό φῶς συνοδεύει τήν ζωή τους, ὅτι ἡ ὕπαρξή τους εἶναι διαφανής καί ὁρατή ἀπό παντοῦ.
- Ἕνα δεύτερο χαρακτηριστικό τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι ἡ φωτιστική του ἀποστολή μέσα στόν κόσμο. Τό λυχνάρι δέν τό ἀνάβουν γιά νά τό βάλουν κάτω ἀπό τόν «μόδιο», τόν μετρητή τῶν σιτηρῶν πού εἶχε καί ἄλλες χρήσεις, καί ἔτσι νά τό σβήσουν ἀμέσως, ἀλλά τό τοποθετοῦν στόν λυχνοστάτη γιά νά φωτίζει τό σπίτι.
- Τά «καλά ἔργα» ἀποτελοῦν τήν αὐτονόητη ἐκδήλωση καί τόν ἀπαραίτητο καρπό τοῦ φωτός. Ἄκαρπος Χριστιανός ἀποτελεῖ «ἀντίφασιν ἐν τοῖς ὄροις», διότι ἡ Χριστιανική ἰδιότητα ἐκφράζεται μέ ἔργα κι ὄχι μέ θεωρίες. Βέβαια, θά πρέπει σ’ αὐτό τό σημεῖο νά ἐπισημανθεῖ ὁ κίνδυνος τῆς αὐτοδικαιώσεως τοῦ Χριστιανοῦ διά τῶν ἔργων του. Μέσα σ’ ὅλη τήν καρποφορία του ὁ Χριστιανός δέν πρέπει ποτέ νά ξεχνᾶ ὅτι λυτρωτής καί σωτήρας του εἶναι ὁ Χριστός, ὁ σταυρωθείς καί ἀναστάς, κι ὄχι τά ἀγαθά ἔργα του, ὅσα πολλά κι ἄν εἶναι.
