Οι προτάσεις του ΓΕΩΤΕΕ Θράκης για ουσιαστική πρόληψη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των πυρκαγιών

Εν όψει των πρόσφατων πυρκαγιών στη Θράκη, και καθώς αποδεδειγμένα το κόστος καταστολής είναι τριάντα φορές μεγαλύτερο από το κόστος πρόληψης, το Παράρτημα Θράκης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, συνδράμει το έργο της Πολιτείας με όλες τις δυνάμεις και δομές του, και είναι στην διάθεση των αρμόδιων αρχών.

Οι ενέργειες του έως τώρα, πέρα από τη συμβολή των μελών του στις κατασβέσεις:

Συγκλήθηκε η διοικούσα επιτροπή με τα μέλη της επιτροπής του κλάδου Δασολόγων για την αξιολόγηση και καταγραφή των συνεπειών των καταστροφικών πυρκαγιών, ενώ συμμετείχε σε διευρυμένη σύσκεψη με την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και κατέθεσε υπόμνημα στον Υπουργό Λευτέρη Αυγενάκη με τις πάγιες θέσεις του ΓΕΩΤΕΕ για τις δασικές πυρκαγιές.

Ταυτόχρονα, το ΓΕΩΤΕΕ Θράκης επαναλαμβάνει τις προτάσεις του:

• “Να γίνει αξιολόγηση των υπαρχόντων σχεδίων αντιπυρικής προστασίας και της επιχειρησιακής εφαρμογής τους.
• Να υπάρξουν άμεσα δράσεις για την αποκατάσταση των καμένων περιοχών (οι οποίες θα βοηθήσουν και στην προστασία από ενδεχόμενα πλημμυρικά φαινόμενα), με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
• Δεδομένου ότι η πολυδιάσπαση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και η διάχυση των σχετικών αρμοδιοτήτων έχει επιφέρει ακριβώς τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, προτείνεται η κάθετη οργάνωση των υπηρεσιών αυτών.
• Στοχευμένες δασώσεις και αναδασώσεις μετά την πάροδο 18-24 μηνών προκειμένου να ελεγχθεί η αντίδραση της ίδιας της φύσης.
• Η υδροοικονομία και η αποθήκευση γλυκού νερού με μικρούς ή μεγαλυτερους ταμιευτήρες πρέπει είναι η πρώτη προτεραιότητα. Εκτός από πολύτιμο νερό άρδευσης, θα αποθηκευτούν μεγάλες ποσότητες σε υλικό κατάσβεσης, αλλά θα γίνει ανάσχεση και στις πλημμύρες που ελλοχεύουν μετά από ραγδαίες βροχοπτώσεις.
• Η νομοθεσία γρήγορα να εκσυγχρονισθεί ώστε να προλάβει τις επιπτώσεις τις κλιματικής αλλαγής, αρχής γενομένης από τη νέα ΚΑΠ. Σε αυτήν θα πρέπει να περιληφθούν δράσεις για την αντιπυρική προστασία οικισμών, που μαζί με τα οικολογικά σχήματα που δίνουν επιπλέον ενίσχυση, να δοθούν επιπλέον επιδοτήσεις σε καλλιέργειες (γύρω από οικισμούς) όπως η μηδική (το τριφύλλι) που θερίζεται για πολύτιμη ζωοτροφή, επιβραδύνει την πυρκαγιά και θα αποτελεί γραμμή άμυνας της ανθρώπινης ζωής και της περιουσίας.
• Επίσης στη νέα ΚΑΠ θα πρέπει να επιτραπούν (τώρα απαγορεύονται) ή ακόμη να είναι και υποχρεωτικά, τα καλοκαιρινά οργώματα γύρω από τους οικισμούς σε ακτίνα 500 μέτρων ώστε μια πυρκαγιά να μην βρίσκει υπόστρωμα και να διασφαλίζεται η ανθρώπινη ζωή και περιουσία”.

Όσον αφορά τη γενικότερη πολιτική για τις δασικές πυρκαγιές, το ΓΕΩΤΕΕ Θράκης επισημαίνει:

“1) Οι δασικές πυρκαγιές είναι ένα πολύπλοκο πρόβλημα που έχει οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές προεκτάσεις. Πλέον οι προεκτάσεις αφορούν και την υγεία των πολιτών (σωματική αλλά και ψυχική), ενώ έχουν άμεση επίδραση στην κοινωνική συνοχή και οργάνωση. Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα βοηθήσουν τον πληθυσμό σε όλες αυτές τις παραμέτρους. Κυρίως όμως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα συγκράτησης του πληθυσμού στην ύπαιθρο και αναδιοργάνωσης της οικονομικής τους δραστηριότητας.

2) Θα πρέπει να αυξηθεί η οικονομική σημασία του δάσους και των παραγωγικών δραστηριοτήτων οι οποίες λαμβάνουν χώρα μέσα σε αυτό. Η παραγωγή ξυλείας, ενέργειας, εδώδιμων φρούτων, ρετσινιού, καθώς και οι υπηρεσίες αναψυχής και εκπαίδευσης μέσα στο δάσος, αποτελούν την καλύτερη ασπίδα πυροπροστασίας.

3) Το μοντέλο δασοπυρόσβεσης που εφαρμόζεται σήμερα έχει πλέον αποδεδειγμένα αποτύχει. Και αυτό, κρίνοντας, όχι με βάση τον αριθμό των πυρκαγιών που καλείται να αντιμετωπίσει κάθε χρόνο η Πυροσβεστική Υπηρεσία, αλλά με βάση το κόστος που αυτές έχουν σε πόρους και ανθρώπινες ζωές. Έχει αποδειχθεί ότι το κόστος καταστολής είναι τριάντα φορές μεγαλύτερο από το κόστος πρόληψης. Άρα, η πρόληψη δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κόστος αλλά ως επένδυση.

4) Αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων εντελώς λανθασμένη η απόφαση απεμπλοκής της Δασικής Υπηρεσίας από την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Η υπηρεσία που έχει τη μεγαλύτερη και καλύτερη γνώση του αντικειμένου, όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, οφείλει να έχει άμεση και καθοριστική εμπλοκή στην αντιμετώπισή τους. Άλλωστε και η επιτροπή Γκολντάμερ στο πόρισμά της, αναιρεί τη λογική της αεροπυρόσβεσης και αναδεικνύει τον ρόλο της Δασικής Υπηρεσίας στις δασικές πυρκαγιές, τόσο στην καταστολή (με τη δημιουργία Δασικού Σώματος, στελεχωμένου από προσωπικό που θα εκπαιδευτεί κατάλληλα, καθώς και “Δασοκομάντος” οι οποίοι θα δρουν στοχευμένα), όσο και στην πρόληψη, σε πέντε επίπεδα: Υποδομές | Διαχείριση Δασών | Καθαρισμός | Πληροφόρηση & εκπαίδευση πολιτών και εθελοντών | Σύνταξη και εφαρμογή επιχειρησιακών σχεδίων.

5) Επιβάλλεται άμεσα η σύνταξη Επιχειρησιακών Σχεδίων Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών και Φυσικών Καταστροφών ανά Δασαρχείο, που να περιλαμβάνει τη σύνδεση και την ένταξη του αγροτικού χώρου και πληθυσμού, ώστε να θωρακιστεί το σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή προτεραιοτήτων στη χρηματοδότηση δράσεων της Πολιτείας. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που το μεγαλύτερο μέρος της έκτασής της είναι δάση ή δασικές εκτάσεις, και πολλές αστικές περιοχές περικλείονται ή βρίσκονται εντός δασικών περιοχών, δεν μπορεί η υποστήριξη της δασικής υπηρεσίας να είναι ελλιπής. Χρειάζεται μια πλήρως εξοπλισμένη και επαρκώς στελεχωμένη δασική υπηρεσία η οποία θα έχει έγκαιρα τους αναγκαίους για την εκπλήρωση της αποστολής της πόρους.

6) Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η ύπαρξη Κανονισμού Πυροπροστασίας Κτισμάτων (αντιπυρικός κανονισμός), αντίστοιχος με τον αντισεισμικό κανονισμό. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί κάθε κτίσμα ώστε να προστατεύεται από τη φωτιά. Προτείνουμε τη δημιουργία “Πράσινου Πιστοποιητικού” για τα κτίρια και το πράσινο που τα περιβάλλει.

7) Επίσης, θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις στον σχεδιασμό και στη διαχείριση των χώρων αστικού πρασίνου, τόσο σε δημόσιους χώρους όσο και σε ιδιωτικές εκτάσεις, ώστε οι χώροι αυτοί να συμβάλλουν θετικά στην αντιπυρική προστασία της ευρύτερης περιοχής.

8) Είχαμε επισημάνει την ιδιαίτερη προσοχή η οποία θα έπρεπε να είχε δοθεί στις περιοχές με οικισμούς εντός δασών ή δασικών εκτάσεων, για την αποτελεσματική αντιπυρική προστασία τους, χωρίς όμως να εισακουσθούμε.

9) Τέλος τονίζουμε την ανάγκη για δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών σχετικά με την προστασία από τις φυσικές καταστροφές. Στα πλαίσια αυτά κρίνεται απαραίτητη και επιβεβλημένη, η εισαγωγή, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μαθήματος ή σειράς μαθημάτων με αντικείμενο την προστασία από τις φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς, κ.λπ.)”.

Καταλήγοντας, το ΓΕΩΤΕΕ Θράκης, στέλνει το μήνυμα:

“Βρισκόμαστε δίπλα σε όλους τους πολίτες που επλήγησαν από τη φυσική αυτή καταστροφή, συγχαίρουμε τους ήρωες πυροσβέστες, τα σώματα ασφαλείας, τον στρατό, τους γεωτεχνικούς και εργαζόμενους στα δασαρχεία, τους εθελοντές και πολίτες που έδωσαν και δίνουν τη μάχη με την πύρινη λαίλαπα.

Καλούμε όλους τους συναδέλφους γεωτεχνικούς να σταθούν στο πλευρό των πληγέντων τις δύσκολες τούτες ώρες, και να βοηθήσουν με όλες τους τις δυνάμεις στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των συμπολιτών μας, καθώς και στην αποκατάσταση της περιβαλλοντικής καταστροφής στις πληγείσες περιοχές και στην περίθαλψη των ζώων, δεσποζομένων και αδέσποτων, που αυτή την ώρα χρειάζονται ακόμη περισσότερο τη βοήθειά μας”.