Υπακοή στη θριαμβεύουσα Εκκλησία και στους Άγιους Πατέρες

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (Πράξ. κ´ 16-18, 28-36)

Ὁ Παῦλος ἀποχαιρετᾶ τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἔκρινεν ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν Ἔφεσον ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ Ἀσίᾳ· ἔσπευδε γάρ, εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα. Ἀπὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς Ἔφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. Ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτόν, εἶπεν αὐτοῖς· προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος. Ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. Διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον. Καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι καὶ δοῦναι ὑμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν. Ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα· αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσι μετ᾿ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται. Πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν ὅτι οὕτω κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὅτι αὐτὸς εἶπε· μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν. Καὶ ταῦτα εἰπών, θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο.

Μετάφραση τῆς Ἀποστολικῆς περικοπῆς

Κατά τίς ἡμέρες ἐκεῖνες ὁ Παῦλος ἔκρινε νά παρακάμψουμε τήν Ἔφεσο γιά νά μήν καθυστερήσει στήν ἐπαρχία τῆς Ἀσίας, ἀφοῦ ἔσπευδε, ἄν ἦταν δυνατό, τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς νά εἶναι στά Ἱεροσόλυμα. Ἀπό τή Μίλητο ἔστειλε καί προσκάλεσε ἀπό τήν Ἔφεσο τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. Ὅταν ἦλθαν καί τόν συνάντησαν, τούς εἶπε: Προσέχετε λοιπόν τόν ἑαυτό σας καί ὅλο τό ποίμνιο στό ὁποῖο τό ἅγιο Πνεῦμα σᾶς τοποθέτησε ἐπισκόπους γιά νά ποιμάνετε τήν ἐκκλησία τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ, τήν ὁποία συγκρότησε γιά τόν ἑαυτό του μέ τό δικό του αἷμα. Γνωρίζω ὅμως καλά ὅτι μετά τήν ἀναχώρησή μου θά εἰσβάλουν σέ σᾶς ἄγριοι λύκοι πού δέν θά ἐνδιαφέρονται γιά τό ποίμνιο. Καί ἀνάμεσα ἀπό σᾶς τούς ἴδιους θά ἐμφανισθοῦν ἄνδρες πού θά διαστρέφουν τήν ἀλήθεια γιά νά παρασύρουν τούς Xριστιανούς μέ τό μέρος τους. Γι᾿ αὐτό ἀγρυπνεῖτε καί νά ἐνθυμεῖσθε ὅτι ἐπί τρία χρόνια δέν ἔπαυσα νύκτα καί ἡμέρα νά νουθετῶ μέ δάκρυα τόν καθέναν ἀπό σᾶς. Καί τώρα πλέον, ἀδελφοί, σᾶς ἀναθέτω στόν Θεό καί στό κήρυγμα τῆς χάριτός του, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νά βελτιώσει τήν κατάρτισή σας καί νά σᾶς δώσει μερίδιο στήν κληρονομία πού δικαιοῦνται ὅλοι ὅσοι ἔχουν ἐπιτύχει τόν
ἁγιασμό. Ποτέ δέν ἐπιθύμησα χρήματα ἤ χρυσό ἤ ρουχισμό. Σεῖς οἱ ἴδιοι γνωρίζετε ὅτι τίς ἀνάγκες μου καί τῶν συνοδῶν μου τίς ἱκανοποίησα μέ τά ἴδια μου τά χέρια. Μέ κάθε τρόπο σᾶς ἔδειξα ὅτι μέ τή σκληρή ἐργασία σας πρέπει νά φροντίζετε τούς ἀδυνάτους, καί νά ἐνθυμεῖσθε τά λόγια τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὁ ὁποῖος εἶπε: Εἶναι καλύτερο νά δίνεις παρά νά παίρνεις. Καί ὅταν εἶπε αὐτά, γονάτισε μαζί μέ ὅλους αὐτούς καί προσευχήθηκε.

Η Α΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ

Ἡ σημερινή Κυριακή εἶναι ἀφιερωμένη στούς 318 θεοφόρους Πατέρες πού συγκρότησαν τήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας τό 325. Οἱ Πατέρες αὐτοί ἀνεδείχθησαν ἀληθινοί ποιμένες τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, διατήρησαν ἀνόθευτη τήν διδασκαλία τῶν Ἀποστόλων καί ἐλευθέρωσαν τήν Ἐκκλησία ἀπό τήν «λύμη», τόν ὄλεθρο δηλαδή καί τήν καταστροφή τῶν αἱρέσεων.

Ἡ Σύνοδος διετράνωσε τήν ἀποστολική πίστη καί ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός δέν εἶναι κτίσμα, ὅπως πρέσβευε ὁ αἱρεσιάρχης Ἄρειος, οὔτε δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶναι ὁ προαιώνιος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ Πατρός, ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὁ ὁποῖος ἐνηνθρώπησε «ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν», κατά τόν περιεκτικό ὁρισμό τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου.

Σημειωτέον, ὅτι, ἡ Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδος συνέταξε τά ἑπτά πρῶτα ἄρθρα τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως, ἐπί τῇ βάσει παλαιοτέρων Συμβόλων, ἐνῶ τά ὑπόλοιπα πέντε συντάχθηκαν ἀπό τή Β΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (Κωνσταντινούπολη 381).

Τό ποιμαντικό ἔργο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ἡ ἀποστολική περικοπή πού ἀναγινώσκεται κατά τήν σημερινή ἑορτή προέρχεται ἀπό τό βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. Σέ αὐτήν παρατίθεται ἕνα μέρος τῆς ὁμιλίας πού ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπηύθυνε πρός τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου. Τούς συνιστᾶ νά προσέχουν τόν ἑαυτό τους καί ὅλο τό ποίμνιο καί νά ποιμαίνουν τήν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ πού ὁ Κύριος τήν ἔκανε δική του μέ τό αἷμα Του.

Αὐτή πρέπει νά εἶναι ἡ ἰσόβια καί ἀνύστακτη φροντίδα κάθε ποιμένος. Νά προσέχει τόν ἑαυτό του πρῶτα. Νά ἀνακρίνει καί νά κρίνει τόν ἑαυτό του. Νά διερωτᾶται ἐάν ἔχει τά χαρακτηριστικά τοῦ γνήσιου ἐργάτη τῆς Ἐκκλησίας ὅπως τά προβάλλει ἀνάγλυφα ὁ Ἀπόστολος.

Καί συγχρόνως νά προσέχει τό ποίμνιο πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε τό Ἅγιο Πνεῦμα.

Καί ἡ ἄγρυπνη αὐτή προσοχή εἶναι ἀπαραίτητη γιατί ἡ Ἐκκλησία θά κινδυνεύσει ἀπό «λύκους βαρεῖς» (ἀγρίους). Εἶναι οἱ κίνδυνοι τῶν ποικίλων αἱρέσεων πού ἐπιβουλεύονται τήν πίστη καί τήν ζωή τῶν λογικῶν προβάτων τῆς Xριστιανικῆς ποίμνης. Οἱ αἱρέσεις καί τά σχίσματα ἀρχίζουν ἀπό τήν ἐμμονή καί προβολή τοῦ ἐγωϊστικοῦ θελήματος τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ Θεοῦ.

Γι’ αὐτό ὁ Ἀπόστολος ἐπισημαίνει πώς αὐτός ὁ κίνδυνος μπορεῖ νά προέλθει ἀπό τήν ἀπροσεξία, τόσο τῶν ποιμένων, ὅσο καί γενικά τῶν ἀνθρώπων τῆς Ἐκκλησίας. Ἄς μήν λησμονοῦμε ὅτι ὁ Ἄρειος, ὁ ὁποῖος μέ τήν αἱρετική του διδασκαλία συνετάραξε τήν Ἐκκλησία, ἦταν πρεσβύτερος τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ ἰδιοτελής ὑπολογισμός, ἡ ἀδιάκριτη αὐτοπεποίθηση, τό ἀτομικό συμφέρον, ἡ προβολή τοῦ ἰδίου Ἐγώ, ἡ ἔλλειψη τοῦ πνεύματος τῆς ὑπακοῆς στά παραγγέλματα τοῦ Εὐαγγελίου καί τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἀπό τίς αἰτίες πού ἀποπλανοῦν ἀπό τήν εὐθεῖα ὁδό καί δημιουργοῦν μεγάλα προβλήματα στήν πνευματική οἰκοδομή τῶν ἀνθρώπων.

Ἡ ἀνιδιοτέλεια καί ἀφιλοχρηματία τοῦ ποιμένος

Διδάσκοντας ὁ Παῦλος τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου, οὐσιαστικά ἀποκαλύπτει τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του. Καθότι εἶχε φθάσει στό ὕψιστο σημεῖο τῆς κοινωνίας καί τῆς ἑνώσεώς του μέ τόν Χριστό· τοιουτοτρόπως ἡ ποιμαντική του προσφορά εἶναι ὑποδειγματική καί αὐθεντική. Ἔτσι, δικαιωματικά, τρόπον τινά, τούς ζητεῖ νά βρίσκονται σέ ἐγρήγορση καί νά θυμοῦνται ὅτι ἐπί τριετία, νύκτα καί ἡμέρα, δέν ἔπαυσε μέ δάκρυα νά τούς συμβουλεύει ἕναν-ἕναν. Οἱ θυσίες τοῦ ἀληθινοῦ ποιμένος ἐπεκτείνονται καί στόν περιορισμό τῶν ἀτομικῶν του δικαιωμάτων. Γι’ αὐτό τούς ὑπενθυμίζει ὅτι ἀπό κανέναν δέν ἐπεθύμησε νά πάρει χρήματα. Ἡ ἱκανοποίηση τῶν ἀναγκῶν του γίνεται μέ προσωπική ἐργασία του, ὡς σκηνοποιοῦ (Πράξ. 18,3). Ἡ ἀνιδιοτέλεια καί ἡ ἀφιλοχρηματία τοῦ ποιμένος, καί γενικώτερα κάθε ἀνθρώπου, εἶναι ἐχέγγυο γιά τήν κατά Θεόν πνευματική του συγκρότηση.

Μάλιστα, στό τέλος τῆς περικοπῆς παραθέτει καί ἕνα σχετικό ἄγραφο λόγιο τοῦ Κυρίου, δηλαδή μή καταγεγραμμένο στά τέσσερα Εὐαγγέλια, ἀλλά διασωθέν ἀπό τήν προφορική παράδοση: «Εἶναι καλύτερο νά δίνεις παρά νά παίρνεις». Καί μετά ἀπό αὐτά, γονάτισε μαζί τους καί προσευχήθηκε, γνωρίζοντας μάλιστα ὅτι ἴσως δέν θά τούς ξαναδεῖ.

Ὁ Ἀπόστολος ἀφήνει μιά παρακαταθήκη στούς αἰῶνες. Γιά κάθε διάκονο τῆς Ἐκκλησίας. Μέ αὐτήν τήν παρακαταθήκη πορεύθηκαν οἱ Πατέρες τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Μέ αὐτήν ἄς πορευόμαστε ὅλοι οἱ πιστοί.

ΠΗΓΗ: ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ | apostoliki-diakonia.gr