ΘΕΜΑ: «Ζηµιές λόγω εντοµολογικών προσβολών και ανοµβρίας-ξηρασίας σε βαµβακοκαλλιέργειες της Π.Ε. Ροδόπης»
Απαντώντας στην Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Ιλχάν Αχµέτ, σας πληροφορούµε τα εξής:
Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Υποκαταστήµατος ΕΛ.Γ.Α. Αλεξανδρούπολης, στην αρµοδιότητα του οποίου βρίσκεται και η ευρύτερη περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Ροδόπης, από τις επισηµάνσεις που διενεργήθηκαν από τις υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. διαπιστώθηκαν εντοµολογικές προσβολές (πράσινο και ρόδινο σκουλήκι) σε καλλιέργειες βάµβακος. Επισηµαίνεται ότι οι ζηµιές από εντοµολογικές προσβολές δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον Κανονισµό Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής του ΕΛ.Γ.Α. Ωστόσο, οι εν λόγω ζηµιές, καθώς και οι ζηµιές εξαιτίας ανοµβρίας-ξηρασίας, δύναται να ενταχθούν σε πρόγραµµα χορήγησης Κρατικών Οικονοµικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ). Ειδικότερα, αναφέρεται ότι οι ζηµιές που προξενούνται στις γεωργοκτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινοµένων (θεοµηνίες, ακραίες δυσµενείς συνθήκες και ασθένειες), εντάσσονται σε προγράµµατα χορήγησης Κρατικών Οικονοµικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ), αρµοδιότητας ΠΣΕΑ, και ενισχύονται µέσω του Κρατικού Προϋπολογισµού.
Προκειµένου, όµως, να τύχουν ενίσχυσης οι παραγωγοί για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής, σύµφωνα µε τον Κανονισµό Κρατικών Οικονοµικών Ενισχύσεων και τις Κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τοµέα της γεωργίας και δασοκοµίας, θα πρέπει εκτός των άλλων:
α) Η παραγωγή του έτους ζηµιάς να έχει ζηµιωθεί κατά είδος προϊόντος (καλλιέργεια), σε επίπεδο Νοµού, σε ποσοστό 30% και πάνω, σε σχέση µε τη µέση απόδοση των προηγούµενων τριών ετών, µε βάση τα επίσηµα στατιστικά στοιχεία της χώρας, τα οποία συλλέγονται από τις ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) το επόµενο χρονικό διάστηµα της συγκοµιδής και δίδονται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων (ΥΠΑΑΤ). Επιπλέον, για τις ζηµιές στις καλλιέργειες από εντοµολογικές προσβολές να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχουν τα κατάλληλα µέσα αντιµετώπισης της προσβολής και, στη συγκεκριµένη περίπτωση, της προσβολής από το πράσινο και ρόδινο σκουλήκι.
β) Να τεκµηριώνεται επιστηµονικά από επιτροπή, η οποία ορίζεται από το ΥΠΑΑΤ, ότι η απώλεια της παραγωγής είναι αποτέλεσµα µίας δυσµενούς καιρικής συνθήκης (απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας).
γ) Τα επίσηµα µετεωρολογικά στοιχεία να επιβεβαιώνουν τον χαρακτηρισµό των καιρικών συνθηκών ως δυσµενών.
δ) Να εγκριθεί η δαπάνη αντιστάθµισης των ζηµιών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
∆ιευκρινίζεται ότι για τη σύνταξη του σχετικού φακέλου θα πρέπει να συγκεντρωθούν όλα τα απαιτούµενα στοιχεία (πόρισµα Επιστηµονικής Επιτροπής, επίσηµα
µετεωρολογικά στοιχεία, πορίσµατα περιφερειακών επιτροπών, τα επίσηµα στατιστικά στοιχεία της χώρας, τα οποία συλλέγονται από τις ∆ΑΟΚ την επόµενη χρονιά της ζηµιάς κ.λπ.). Μετά τη σχετική επεξεργασία τους και εφόσον βέβαια πληρούνται οι προϋποθέσεις, εθνικές και ενωσιακές, υποβάλλεται ο σχετικός φάκελος στα συναρµόδια Υπουργεία και στην ΕΕ για έγκριση.
Κατόπιν των ανωτέρω, το Υποκατάστηµα του ΕΛ.Γ.Α Αλεξανδρούπολης παρακολουθεί την εξέλιξη των βαµβακοκαλλιεργειών στην ευρύτερη περιοχή του Έβρου ως προς το
µέγεθος της ενδεχόµενης ζηµιάς που µπορεί να προκληθεί εξαιτίας των µη καλυπτόµενων ασφαλιστικά ζηµιογόνων αιτίων (όπως εντοµολογικές προσβολές, ανοµβρία-ξηρασία), µέχρι και την περίοδο της συγκοµιδής τους.
Επισηµαίνεται ότι η καταβολή των Κρατικών Ενισχύσεων σκοπό έχει τη συνέχιση της αγροτικής δραστηριότητας των παραγωγών στις γεωργοκτηνοτροφικές τους εκµεταλλεύσεις που υπέστησαν ζηµιές, στηρίζοντας, µε τον τρόπο αυτόν, την απώλεια του γεωργικού τους εισοδήµατος για το επόµενο χρονικό διάστηµα µετά τη ζηµιά, έτσι ώστε το γεωργικό τους κεφάλαιο (φυτικό, πάγιο κ.λπ.) να επανέλθει σε παραγωγική δραστηριότητα.
Πέραν των προαναφερθεισών µη καλυπτόµενων ασφαλιστικά ζηµιών στις ανωτέρω βαµβακοκαλλιέργειες, οι οποίες, σύµφωνα µε τα παραπάνω, µπορούν να ενισχυθούν µέσω προγραµµάτων ΚΟΕ, προξενήθηκαν άµεσες ζηµιές στις εν λόγω καλλιέργειες καθώς και σε καλλιέργειες καπνών στην ευρύτερη περιοχή της Π.Ε. Ροδόπης το έτος 2018 από διάφορα καλυπτόµενα ασφαλιστικά ζηµιογόνα αίτια (πληµµύρες, χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις, όπως ορίζονται στον Κανονισµό Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής του ΕΛ.Γ.Α.). Το έργο των εξατοµικευµένων εκτιµήσεων έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Στη συνέχεια, θα κοινοποιηθούν τα πορίσµατα και θα ακολουθήσει η καταβολή των αποζηµιώσεων στους δικαιούχους, ασφαλιστικά ενήµερους παραγωγούς.
Αναφορικά µε τη διαδικασία καταβολής των αποζηµιώσεων από τον ΕΛ.Γ.Α., σηµειώνεται ότι η εν λόγω διαδικασία είναι συγκεκριµένη και ορίζεται από την κείµενη νοµοθεσία ως εξής:
Με την εµφάνιση της ζηµιάς στην καλλιέργεια διενεργούνται οι απαραίτητες επισηµάνσεις, γίνονται αναγγελίες και υποβάλλονται δηλώσεις.
Ο Οργανισµός, εν συνεχεία, προβαίνει σε εξατοµικευµένες εκτιµήσεις.
Πραγµατοποιείται η επεξεργασία των στοιχείων από το αρχείο ΟΣ∆Ε, το οποίο αποστέλλεται στον ΕΛ.Γ.Α. από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εντός του φθινοπώρου έκαστου χρόνου.
Κοινοποιούνται τα πορίσµατα.
Ακολουθεί η καταβολή των αποζηµιώσεων στους παραγωγούς, που έχουν υποβάλει τη ∆ήλωση Καλλιέργειας/Εκτροφής (∆Κ/Ε) και έχουν καταβάλει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη ∆Κ/Ε.
∆ιευκρινίζεται ότι κάθε στάδιο της προαναφερθείσας διαδικασίας χρειάζεται και τον ανάλογο χρόνο για να ολοκληρωθεί. Ωστόσο, εφόσον είναι εφικτό, ο Οργανισµός καταβάλλει τις σχετικές αποζηµιώσεις µετά από ένα εύλογο χρονικό διάστηµα από τη συγκοµιδή του προϊόντος και εφόσον έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία του αρχείου ΟΣ∆Ε. Ειδικότερα, επισηµαίνεται ότι, σε σύγκριση µε τα παρελθόντα έτη, οι εκκαθαρίσεις των ζηµιών πραγµατοποιούνται σε συντοµότερο χρονικό διάστηµα.
Όσον αφορά στη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης βάµβακος, σηµειώνεται ότι στην αριθµ. 1178/27361/10.03.2015 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Καθορισµός λεπτοµερειών χορήγησης της ειδικής καλλιεργητικής ενίσχυσης για το βαµβάκι σε εκτέλεση του Κανονισµού (Ε.Ε.) 1307/2013 του Συµβουλίου» (Β΄ 430/24-3-2015), όπως τροποποιηµένη ισχύει, προβλέπεται ότι δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι γεωργοί που καλλιεργούν βαµβάκι σε επιλέξιµες εκτάσεις, υπό την προϋπόθεση επίτευξης καθορισµένης ελάχιστης απόδοσης ανά στρέµµα και χρήσης:
α) ελάχιστης ποσότητας πιστοποιηµένου σπόρου σποράς ή σπόρου βελτιωτή και
β) ποικιλιών εγγεγραµµένων στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών ή/και στον Κοινό Κατάλογο των Ποικιλιών των Ειδών των Γεωργικών Φυτών.
Ως ελάχιστη απαιτούµενη ποσότητα πιστοποιηµένων σπόρων σποράς για το βαµβάκι καθορίζονται τα 16 κιλά ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας ποικιλιών βαµβακιού ή τα 13 κιλά ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βαµβακιού.
Σύµφωνα µε την προαναφερθείσα ΥΑ, εφόσον οι αρµόδιοι φορείς επιβεβαιώσουν την επικράτηση ειδικών καιρικών συνθηκών που συνιστούν λόγο ανωτέρας βίας και έχουν ως αποτέλεσµα τη µείωση της παραγωγής σύσπορου βαµβακιού σε επίπεδα κατώτερα της ελάχιστης απαιτούµενης στρεµµατικής απόδοσης, ο ΟΠΕΚΕΠΕ λαµβάνει υπόψη του την εν λόγω επιβεβαίωση, ώστε να αποδοθεί, όπως πρέπει, η συνδεδεµένη ενίσχυση στους ζηµιωθέντες παραγωγούς.
Πληροφοριακά αναφέρεται ότι για το έτος αιτήσεων ενίσχυσης 2017, ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχώρησε στην καταβολή ειδικής ενίσχυσης βάµβακος συνολικού ύψους 184.934.827,79 € (εκ των οποίων, για την Π.Ε. Ροδόπης κατεβλήθησαν 24.715.677,55 €) και πρόσθετων ποσών για τα µέλη ∆ιακλαδικής Οργάνωσης Βάµβακος συνολικού ύψους 492.036,47 € (εκ των οποίων, για την Π.Ε. Ροδόπης κατεβλήθησαν 65.647,68 €).
Όσον αφορά σε τυχόντα προβλήµατα στην παραγωγή του έτους 2018 από φυσικά αίτια, επισηµαίνεται ότι µετά την παραλαβή από τους αρµόδιους φορείς των βεβαιώσεων επικράτησης ειδικών συνθηκών που συνιστούν λόγο ανωτέρας βίας, η συνακόλουθη καταβολή της ειδικής ενίσχυσης, κατά πάγια πρακτική, προγραµµατίζεται για την περίοδο Μαρτίου/Απριλίου του έτους 2019.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡΑΧΩΒΙΤΗΣ”.
