Το μόνο μέσο πίεσης της ελληνικής προς τη βουλγαρική πλευρά ώστε η τελευταία να άρει τη συνεχιζόμενη απαγόρευση διέλευσης λεωφορείων από τον δρόμο της Νυμφαίας, είναι το «πάγωμα» του κάθετου άξονα Εχίνου Ξάνθης (προς Παμπόροβο…).
Το Πρωτόκολλο Διμερούς Συμφωνίας Ελλάδος-Βουλγαρίας για την κατασκευή του οδικού άξονα Κομοτηνή/Νυμφαία-Μακάζα, υπεγράφη το 1998.
Το 2013, λίγο πριν το άνοιγμα της Νυμφαίας, της ταχύτερης διόδου μεταξύ Ελλάδας και Βαλκανικής ενδοχώρας, η ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων μεταξύ των δύο χωρών προέβλεπε τη διέλευση επιβατηγών οχημάτων μέχρι εννέα θέσεων και φορτηγών μέχρι 3,5 τόνων, προσωρινά και δοκιμαστικά για έξι μήνες, καθώς και την υποχρέωση της βουλγαρικής πλευράς για κατασκευή γεφυροπλάστιγγας, καθεστώς που υποτίθεται ότι θα άλλαζε, με σκοπό την απελευθέρωση της διέλευσης λεωφορείων και οχημάτων άνω των 3,5 τόνων, με νέα ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων μετά την παρέλευση του εξαμήνου. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ, ούτε ακόμα και μετά τη σχετική όχληση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Κοτζιά προς τον Βούλγαρο ομόλογό του, η οποία δεν απαντήθηκε ποτέ.
Έτσι, όπως σημειώνει και ο κ. Κώστας Λαλένης, εκ των επιφανέστερων Ελλήνων Καθηγητών Χωροταξίας, από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με σπουδές στον Καναδά και καταγωγή από Καβάλα, παίρνοντας θέση στον δημόσιο διάλογο που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή τα επικείμενα εγκαίνια (14/3) του ολοκληρωμένου κάθετου οδικού άξονα Κομοτηνή/Νυμφαία-Μακάζα, το τοπίο των ελληνοβουλγαρικών αξόνων από Έβρο μέχρι και Σέρρες, έχει de facto διαμορφωθεί ως εξής: «Τρεις, χιλιομετρικά ισομοιρασμένοι, κύριοι κάθετοι άξονες (Σέρρες/Προμαχώνας-Σαντάνσκι, Ξάνθη/Εχίνος-Παμπόροβο, Ορμένιο-Σβίλεγκραντ), και δύο δευτερεύοντες (Δράμα/Εξοχή-Ίλιντεν, Κομοτηνή/Νυμφαία-Μακάζα). Το πλάνο αυτό αδικεί την Νυμφαία, αλλά…».
Από τον συγκεκριμένο δρόμο Κομοτηνή/Νυμφαία-Μακάζα, που συνδέει επί της ουσίας όλη την ελληνική επικράτεια με την ενδοχώρα των Ανατολικών Βαλκανίων (οδηγεί στο Βουκουρέστι σε έξι ώρες), αλλά και την Ανατολική Ευρώπη, καταγράφονται ετησίως τουλάχιστον 3 εκ. αφίξεις με Ι.Χ. επιβατηγά αυτοκίνητα. Χωρίς κανέναν προφανή λόγο, και πάντως χωρίς να έχει ανακοινωθεί κάτι, συνεχίζεται η απαγόρευση της διέλευσης λεωφορείων και φορτηγών άνω των 3,5 τόνων.
Αντιθέτως, ελεύθερη είναι η διέλευση λεωφορείων από τον κάθετο άξονα Ορμενίου-Σβίλεγκραντ, ενώ κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και στον κάθετο άξονα Ξάνθης/Εχίνου/Δημαρίου-Ρουντόζεμ/Παμπόροβο, από όπου θα εξυπηρετείται από την πλευρά της Βουλγαρίας μόνο ο νομός του Σμόλιαν, πληθυσμού 120.000 κατοίκων, ενώ από την πλευρά της Ελλάδας θα διευκολυνθούν οι χιλιάδες επισκέπτες του χιονοδρομικού κέντρου του Παμπόροβο, όχι μόνο Έλληνες, αλλά και ξένοι, που σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των Βουλγάρων θα προσελκυστούν με πτήσεις τσάρτερ μέσω του αεροδρομίου Μέγας Αλέξανδρος της Καβάλας…
Ο “ρόλος” των μεθοριακών σταθμών
Στον μεθοριακό σταθμό Νυμφαίας-Μακάζα οι Βούλγαροι δημιουργούν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, αφού ζητούν από τους Έλληνες ταξιδιώτες, εκτός από ταυτότητα, για έλεγχο ταυτοπροσωπίας, και άδεια κυκλοφορίας και δίπλωμα οδήγησης, που αποτελούν αστυνομικό-τροχονομικό έλεγχο τον οποίον όμως έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν εκτός μεθοριακού σταθμού. Αστυνομικός-τροχονομικός έλεγχος δεν διενεργείται σε μεθοριακό σταθμό καμιάς χώρας του κόσμου, και προδήλως η Ελλάδα θα μπορούσε να απαιτήσει να μη συμβαίνει και στον σταθμό Νυμφαίας/Μακάζα.
Επιπλέον, ας μη μιλήσουμε για το ότι στο Ρουντόζεμ του κάθετου άξονα που δρομολογείται στην Ξάνθη μέσω Δημαρίου και ο οποίος οδηγεί στο Παμπόροβο, οι Βούλγαροι ετοιμάζουν σύγχρονο μεθοριακό σταθμό, ενώ στον Νυμφαίας-Μακάζα τοποθέτησαν προ-κατ εγκαταστάσεις…β΄ διαλογής. Με άλλα λόγια δηλαδή, οι Βούλγαροι ετοιμάζουν γρήγορη διέλευση και…χλιδάτη υποδοχή για Παμπόροβο, ενώ στις…παράγκες του μεθοριακού σταθμού Νυμφαίας-Μακάζα, δημιουργούν εμπόδια.
Τούτων δοθέντων, δεν απαιτείται να είναι κανείς ιδιοφυΐα για να αντιληφθεί ότι το μόνο μέσο πίεσης της ελληνικής προς τη βουλγαρική πλευρά ώστε η τελευταία να άρει τη συνεχιζόμενη και προφανώς σκοπούμενη απαγόρευση διέλευσης λεωφορείων από τον δρόμο της Νυμφαίας, είναι το άμεσο «πάγωμα» του κάθετου άξονα Ξάνθης/Εχίνου/Δημαρίου-Ρουντόζεμ/Παμπόροβο…
Ιεράρχηση κάθετων αξόνων σε συνδυασμό με…την πραγματικότητα!
Η ιεράρχηση των κάθετων αξόνων και των μεθοριακών σταθμών δεν έχει θεσμική ισχύ. Κάποτε αξιολογήθηκαν έτσι. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι και πρέπει εσαεί να μείνουν έτσι. Τα πράγματα εξελίσσονται και αλλάζουν. Υπάρχει η ψυχρή πραγματικότητα, υπάρχει το GPS, υπάρχουν οι υφιστάμενοι δρόμοι, το υφιστάμενο ανάγλυφο, οι υφιστάμενες πόλεις, οι υφιστάμενες υποδομές. Υπάρχει μια καλύτερη γνώση της πραγματικότητας. Γιατί πρέπει να μείνουμε εγκλωβισμένοι σε αποφάσεις ή σκέψεις του παρελθόντος που μπορεί να υπέκρυπταν και άλλες σκοπιμότητες ή ακόμη και αδικαιολόγητες σήμερα εσωστρέφειες;!
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα χρονοαπόστασης
Μετά την αποπεράτωση του κάθετου άξονα Ξάνθη/Δημάριο-Ρουντόζεμ/Παμπόροβο, για ένα ΙΧ επιβατηγό, ο απαιτούμενος χρόνος για μετάβαση από την Φιλιππούπολη στον Δυτικό Κόμβο της Ξάνθης στην Εγνατία Οδό, θα είναι 4 ώρες και 15 λεπτά. Με το υφιστάμενο οδικό δίκτυο, ένα ΙΧ επιβατηγό, από τη Φιλιππούπολη στον Ανατολικό Κόμβο της Κομοτηνής στην Εγνατία Οδό, χρειάζεται 2 ώρες και 10 λεπτά. Σε 4 ώρες και 15 λεπτά, ο επιβάτης της Φιλιππούπολης, μέσω Νυμφαίας-Μακάζα, θα φτάσει στη Θεσσαλονίκη· αν προτιμήσει, δε, τη διαδρομή μέσω Σόφιας-Προμαχώνα, θα χρειαστεί περισσότερο από 5 ώρες και 30 λεπτά…
Ενδεικτικές αποστάσεις και χρόνοι από/προς Κομοτηνή:
Κίρτζαλι: 70 χιλιόμετρα, 50 λεπτά.
Χάσκοβο: 120 χιλιόμετρα, 1 ώρα και 30 λεπτά.
Ντιμίτροβγκραντ: 140 χιλιόμετρα, 1 ώρα και 45 λεπτά.
Στάρα Ζαγόρα: 178 χιλιόμετρα, 2 ώρες και 10 λεπτά.
Φιλιππούπολη (μέσω Ντιμίτροβγκραντ): 185 χιλιόμετρα, 2 ώρες.
Σλίβεν: 245 χιλιόμετρα, 3 ώρες.
Γιάμπολ: 267 χιλιόμετρα, 3 ώρες και 10 λεπτά.
Σόφια: 322 χιλιόμετρα, 3 ώρες και 30 λεπτά.
Μπουργκάζ (μέσω Στάρα Ζαγόρα): 345 χιλιόμετρα, 3 ώρες και 45 λεπτά.
Ρούσε (γέφυρα Δούναβη): 400 χιλιόμετρα, 5 ώρες και 30 λεπτά.
Βουκουρέστι ( Ρουμανία): 465 χιλιόμετρα, 6 ώρες